Kuş Gribi ve Diğer Canlılar

            Kuş gribi ile ilgili ekranlara yansıyan görüntüleri izlerken düşündüm. Yetkililer, mahallenin çocuklarının da yardımıyla tavukları topluyor, torbalara doldurup açtıkları çukurlara attıktan sonra üzerine benzin döküp diri diri yakıyor veya üzerini toprakla örtüyordu. Acı içinde çığlık çığlığa kurtulmaya çalışan tavukların çaresizliklerinden etkilenmemek mümkün değildi. Zavallı kanatlılar, aynen idam mahkûmları gibi, belki de suçsuzken, yani hastalık virüsü bile taşımazken ölüme mahkûm edildiler.

            Aşısı olan bir hastalığın aşısının ülkemizdeki üretiminin, yanlış politikalar yüzünden durdurulması sonucu, yani devletin çabalarıyla önlenebilecek bir durumdan dolayı bu canlılar mağdur olup öldürüldüler. Ve hepsinden önemlisi, bugün dünyanın pek çok yerinde kolera, verem, aids gibi salgın hastalıklar yaşanıyor diye o bölgenin hasta-sağlıklı tüm insanları dünya sağlığına bir tehdit olarak algılanıp –çok doğal olarak- topluca öldürülmezken, aynı koşullarda bu canlılar topyekûn imha edildiler.

            Doğada her biri ayrı bir role sahip canlıların yok edilmesiyle ortaya çıkan ekolojik dengesizliklerin yaratacağı felâketleri göremeyen, çevreye karşı sorumluluk duymayı bir fantezi gibi algılayıp marjinalleştiren politik sığlıkların burada elbette çok büyük rolü var. Üzerine çok şey söylenebilir.

            Bu yazıda biraz daha derine inmek, hepimizin içine bir biçimde işlemiş olan bir inanca değinmek istiyorum. İnsanı “dünyanın en akıllı varlığı ve doğanın efendisi” kabul eden, böylece bizim diğer varlıklara karşı kibirli bir sorumsuzluk sergilememize fırsat veren bir inanç bu.

            Bu inancın yanılsaması, başka canlıların doğaya uyum ve akıl yürütme yetenekleri konusunda bilgi eksikliğimizden kaynaklanıyor. Doğadaki en akıllı varlık olduğumuza dair inancımızı objektif bir biçimde bilimin aynasında sınamaya kalktığımızda, aynen Pamuk Prenses’in üvey annesi gibi biz de, aldığımız yanıtla düş kırıklığına uğruyoruz. Kibri bir kenara bırakıp da doğayı tanıma gayretine girdiğimizde, diğer canlılarda var olan muhteşem yaratıcılık karşısında irkiliyor ve evrendeki yerimizi yeniden gözden geçirme ihtiyacı duyuyoruz. Özellikle de, birçok örneklerde olduğu gibi hiç ciddiye almadığımız böcekler ve parazitlerin akıl oyunları üzerine kurulu dünyalarını tanıdıkça…

NOT :  Kuş Gribi ve Diğer Canlılar adlı makalenin ufak bir bölümüdür. Sevgi Dünyası Dergisi, Şubat 2006

.(Güncelleme: 16/02/2006)