Önyargıların beyindeki oluşumu

           İnsanların birbirlerine yakınlaşmaları sırasında beyin etkinliklerini inceleyen Amerikalı nöropsikologlar, önyargıların beyinde ne şekilde oluştuğunu buldular. Daha önceleri de önyargıların işleyiş sürecinin orta prefrontal kortekste (MPFC) işlediği biliniyordu. Harvard Üniversitesi’nden Jason P. Mitchell ve arkadaşları, şimdi bir insanın karşısındaki kişiyle kendisini yakın hissedip hissetmemesine bağlı olarak, MPFC’de farklı bölgelerin etkinleştiğini görmüşler.
           Prefrontal korteks, bilişsel süreçlerin kontrol merkezidir. Alnın arkasında yer alan medial prefrontal korteks, insanın kendisini algılamasında olduğu kadar diğer insanlarla ilgili bilgilerin işlenmesinde de önemli bir rol oynamakta.
           Mitchel, son araştırmasında, insanların kendilerine çok benzeyen ya da hiç benzemeyen kişileri düşündüklerinde MPFC’de farklı bölgelerin etkinleşip etkinleşmediğini kontrol etmiş.

Hipotez

           Mitchel’in hipotezi şuydu: MPFC’nin ventral yüzü (ön yüzü) insanın kendisine benzeyen kişilerde, dorsal yüzü (arka yüz) ise farklı kişilerde etkinleşmekte.
           Deneyler sırasında katılımcıların beyin etkinliklerini manyetik rezonans tomografisiyle (fMRI) takip eden araştırmacılar, MPFC’de gerçekten de bir rol dağılımının olduğunu görmüşler.
           Ventral bölge, katılımcıların kendi siyasi görüşlerine uygun kişiyi izlerken etkinleşmeye başlarken, dorsal bölge tam tersi durumda devreye girmiş.
 
Diğerini incelerken

           Benzerlik ne kadar çok ise ventral bölgedeki reaksiyon da buna bağlı olarak artmakta. Ve farklılık ne kadar büyükse dorsal bölgedeki etkinlik de o denli artıyor, diye açıklayan araştırmacıların sonuçları şöyle: İnsanlar diğer kişilerin düşüncelerini öğrenmek istediklerinde, kısmen kendilerini algılarken ortaya çıkan uyarı motiflerini tekrarlıyorlar.
           Teoritikçiler bu süreci simülasyon olarak adlandırırlar. Fakat araştırmacılar, simülasyonun ancak insanların birbirlerine yakın hissetmeleri halinde ortaya çıkabileceğini söylüyorlar.
           Bilim adamları elde ettikleri sonuçlara bakarak, insanların farklı etnik grupları değerlendirdiklerinde farklı algılayış süreçlerinden yararlandıklarını da fark etmişler.
           Yani diğer sözlerle önyargılar, diğer kişiyi tanımaya çalışan insanın, karşısındaki kişide kendi yargılarını bulamadığı zaman oluşmakta.

(Güncelleme: 09/08/2006)