Şifa İlaçta mı?

           Bu sorunun cevabını plâseboda bulabiliriz. Plâseboyu sözlükler "hastayı tatmin etmek için verilen tesirsiz madde" veya "Hastanın faydasına olmaktan ziyâde, onu memnun etmek için uygulanan madde" olarak tarif ederler.

           Yeni bulunan bir ilâcın başanlı olup olmadığı denenirken plâsebolardan faydalanılır. Hastaların bir kısmına tesir ettiği iddia edilen madde; diğer kısmına ise içinde bir şey olmayan, tatlandırılmış boyalı su veya haplar verilir. İşte bu sahte ilâcın adı plâsebodur. Plâsebo, diğer maddeyle aynı ambalaj ve görünüşle sunulur. Ve aradaki tedavi farkı değerlendirilerek, yeni ilâcın tesirli olup olmadığı ispat edilir.

           Başarısı, uykusuzluk, anksiyete (yersiz endişe), çeşitli ağrınlar, korku, sıkıntı, deniz tutması gibi pekçok rahatsızlıkta, plâsebo ile oldukça iyi sonuçlar alınmıştır. Plâsebo verilen 10 hastadan 6'sının başarısı geçmişse, analjezis (ağrı dindirici) alan 10 hastadan yine 67'sinin düzeldiği hayretle müşahede edilir.

           Ağrı veya ıstırapların plâsebo ile birden bire kaybolmasının, kuruntudan ibaret olmadığı da gösterilmiştir. Plâsebolar ve daha başka yardımcılar vücutta ölçülebilen tesirlere sebep olurlar. Plâseboya inanç, birtakım ağrı hafifletici maddelerin (beyindeki endorfinler gibi) üretilmesine sebep olmaktadır.

           Bugün vücuttaki hastalıkların hepsinin % 50-80 oranında ruhî sistemimizle alâkalı olduğu kabul edildiğine göre, plâseboların bu geniş ölçüdeki tesirleri de bizi şaşırtmamaktadır.

           Tıpta kullanılan pekçok ilacın plâsebo tesirinden yararlanılmak üzere verildiği bir gerçektir.

(Güncelleme: 12/12/2006)